Chińskie komiksy, czyli mangi, manhwy i manhuy. Czym się różnią?
Fot. Ryo taka z Pixabay
Mangi stały się ostatnio bardzo popularne, nie tylko w Azji. Większość nastolatków wie, co to jest – czarno-białe komiksy, które należy czytać od lewej do prawej – i na tym się ta wiedza kończy. Co to są mangi, manhwy, manhuy i jaka jest ich historia?
Toba Sōjō - Chōjū-jinbutsu-giga
Równie ważny, lecz najmniej lubiany przeze mnie rodzaj komiksów. Manhuy wywodzą się z Chin, a ich polska odmiana to zagadka nawet dla najbardziej zaangażowanych czytelników. Pochodzenie słowa „manhua” sięga jeszcze XVIII wieku. Oznaczało obrazy malowane atramentem, na pewno takie obrazy kojarzy wiele osób:
Kuo Hsi - Clearing Autumn Skies over Mountains and Valleys
Potem znaczenie delikatnie się zmieniło i słowo Manhua zaczęło w Chinach oznaczać komiksy, z kolei poza nimi — chińskie komiksy. Chińska manhua do obiegu weszła we wczesnych latach XX wieku, a już w latach trzydziestych XX wieku była stosowana jako propaganda podczas wybuchu chińsko-japońskiej wojny.
Mangi, manhwy i manhuy mają specyficzną grafikę, każdy rodzaj inną. Wszystkie mangi są czarno-białe — tak to się po prostu przyjęło — i czyta się je od prawej do lewej (kartki też się tak przewraca!). Oczywiście, każda manga ma inne odcienie, jak i grafikę, lecz ogólne zasady pozostają takie same.
W czarno-białym kolorze drukowane są również manhwy i manhuy.
Różnica leży nie tylko w kolorach. W drukowanych mangach i manhwach tło jest bardzo szczegółowe, prawie jak fotografia, z kolei w manhuach się je pomija, lub robi mniej znaczące, skupiając się bardziej na postaciach. Różnica leży też w realizmie postaci – w latach 30-40 XX wieku, Tezuka Osamu, znany jako „Bóg Mang”, zainspirowany Disneyem stworzył własny, bardziej animowany styl rysowania. Jego prace zainspirowały innych japońskich twórców i obecnie w mandze króluje raczej animowany styl rysowania postaci. Manhwy i manhuy z kolei bardziej idą w realizm — chociaż też nie zawsze. Internetowe manhwy i manhuy coraz częściej idą w animowanie, mniej realistyczne klimaty.
Solo Leveling – internetowa manhwa
Autor: Chugong
Ilustrator: Dubu
Wydawnictwo: D&C Media
Entangled with the Duke – internetowa manhua
Autor: Zuo Xiao Ling
Ilustrator: Ke Xiao Sha
Wydawnictwo: KuaiKan Manhua
Wracając do sposobów czytania – manhwy czyta się tradycyjnie, od lewej do prawej i także w tę stronę przewraca się kartki. Manhuy nie mają określonych zasad co do kierunku czytania — mogą być czytane od prawej do lewej strony lub od lewej do prawej.
Manga — oczywiście znaczy to też japoński komiks, lecz często się tego używa w kontekście wszystkich kategorii
Nani — japońskie słowo oznaczające „Co”. Może oznaczać zaskoczone, smutne i wiele innych „co”. O ile w mangach takie wyrażenia są tłumaczone, to niektórzy, zamiast używać oryginalnego „co”, korzystają z „nani”.
Mangaka – termin na autorów/artystów mang.
Light novel/novelki — krótkie opowiadania, często mangi są na podstawie novelek lub odwrotnie.
Moe — odnosząca się do postaci chęć ochrony (urocze dzieci/niskie lolitki najczęściej)
Waifu — określenie używane w przypadku zauroczenia postacią, nazywanie ją swoją żoną (rzadziej się tego używa w tym kontekście) lub najlepszą damską postacią
Husbando — dokładnie to samo co waifu, lecz odnoszące się do męskich postaci.
Doujinshi – odpowiednik angielskiego fan-fiction, samoopublikowane prace lub prace na podstawie mang.
Trap — określenie na postać ubierającą się/wyglądającą jak płeć przeciwna, nie jest związane z seksualnością.
Otaku – to słowo ma dwa znaczenia – w Azji jest ono negatywne (ma podobne znaczenie do nerda, lecz niewyobrażalnie bardziej negatywne), używane jako określenie na osobę zamkniętą, całe dnie czytającą mangi, grającą w gry i oglądającą anime. Często używa się tego określenia w kontekście osoby, która uwielbia mangi lub gry, nie mając bzika na ich punkcie.
Weeb – delikatnie sarkastyczne określenie na osobę, która udaje, że jest znawcą mangi i anime, często kończąc we wstydliwych sytuacjach
Shonen – kategoria, oznacza dzieła przeznaczone dla nastoletnich chłopców (oczywiście nie tylko!)
Raw (anime/manga) - oznacza to nieprzetłumaczony utwór, często używane w gronie tłumaczy
Fillery — najczęściej spotykane w anime, nie są one tworzone na podstawie mangi lub noveli, oryginalne dzieła studia. Potrafią być one złośliwe — w Ao No Exorcist, anime o magii i demonach, odcinki 18-25 to fillery. Na stronach z anime nie jest powiedziane, które odcinki to fillery, więc jeśli ktoś nie oglądał drugiego sezonu, to może nawet nie wiedzieć, a historia w odcinkach 18-25 to prawie 2,5 godziny kompletnie innej historii.
Tsundere – bardzo popularny typ charakteru. Polega on na tym, że osoba pomimo adoracji dla kogoś się tego wypiera i zachowuje się, jakby osoba dla niej nic nie znaczyła. Popularny przykład - “Ale nie myśl, że cię lubię czy coś”.
Fandom — społeczność fanów danej mangi lub anime.
Źrodła:
https://en.wikipedia.org/wiki/Manhua
https://en.wikipedia.org/wiki/Manhwa
https://en.wikipedia.org/wiki/Manga
https://www.cbr.com/the-differences-between-manga-manhwa-manhua-explained/
https://mipon.org/anime-manga-slang/
Mangi(漫画)
Stanowczo najbardziej popularne, chociaż wcale nie muszą być najlepsze. Wywodzą się z Japonii, znacząc tam dosłownie komiks. Poza Krajem Kwitnącej Wiśni używa się tego wyrażenia, nazywając japońskie komiksy. Mangi zostały popularne w XIX wieku, lecz uczeni wierzą, że ich korzenie sięgają aż do XII wieku. “Chōjū-jinbutsu-giga” jest przykładem dwunastowiecznej mangi, która przedstawia karykatury zwierząt i ludzi w różnorakich sytuacjach.
Toba Sōjō - Chōjū-jinbutsu-giga
Manhwy(만화)
W Korei Południowej (jak i Północnej) jest to termin na dowolne komiksy, z kolei poza nią używa się tego słowa w kontekście koreańskich komiksów. Stały się one popularne w XX wieku, kiedy to Korea była okupowana przez Japonię, przez co pewne części japońskiej kultury przenikały do koreańskiej. Jedną z nich były manhwy, które są moją ulubioną kategorią azjatyckich komiksów.
Manhuy(漫画)
Kuo Hsi - Clearing Autumn Skies over Mountains and Valleys
Potem znaczenie delikatnie się zmieniło i słowo Manhua zaczęło w Chinach oznaczać komiksy, z kolei poza nimi — chińskie komiksy. Chińska manhua do obiegu weszła we wczesnych latach XX wieku, a już w latach trzydziestych XX wieku była stosowana jako propaganda podczas wybuchu chińsko-japońskiej wojny.
Grafika w komiksach, czyli co, gdzie i jak to w ogóle czytać?
Mangi, manhwy i manhuy mają specyficzną grafikę, każdy rodzaj inną. Wszystkie mangi są czarno-białe — tak to się po prostu przyjęło — i czyta się je od prawej do lewej (kartki też się tak przewraca!). Oczywiście, każda manga ma inne odcienie, jak i grafikę, lecz ogólne zasady pozostają takie same.
W czarno-białym kolorze drukowane są również manhwy i manhuy.
Pytanie: czemu to oddzieliłam? Otóż internetowe manhwy i manhuy są najczęściej publikowane w kolorze, w przeciwieństwie do mang, które nieważne w jakim wydaniu (nie licząc wydań specjalnych lub bonusowych rozdziałów), pozostają czarno-białe.
Różnica leży nie tylko w kolorach. W drukowanych mangach i manhwach tło jest bardzo szczegółowe, prawie jak fotografia, z kolei w manhuach się je pomija, lub robi mniej znaczące, skupiając się bardziej na postaciach. Różnica leży też w realizmie postaci – w latach 30-40 XX wieku, Tezuka Osamu, znany jako „Bóg Mang”, zainspirowany Disneyem stworzył własny, bardziej animowany styl rysowania. Jego prace zainspirowały innych japońskich twórców i obecnie w mandze króluje raczej animowany styl rysowania postaci. Manhwy i manhuy z kolei bardziej idą w realizm — chociaż też nie zawsze. Internetowe manhwy i manhuy coraz częściej idą w animowanie, mniej realistyczne klimaty.
Solo Leveling – internetowa manhwa
Autor: Chugong
Ilustrator: Dubu
Wydawnictwo: D&C Media
Entangled with the Duke – internetowa manhua
Autor: Zuo Xiao Ling
Ilustrator: Ke Xiao Sha
Wydawnictwo: KuaiKan Manhua
Wracając do sposobów czytania – manhwy czyta się tradycyjnie, od lewej do prawej i także w tę stronę przewraca się kartki. Manhuy nie mają określonych zasad co do kierunku czytania — mogą być czytane od prawej do lewej strony lub od lewej do prawej.
Mini słowniczek
Manga — oczywiście znaczy to też japoński komiks, lecz często się tego używa w kontekście wszystkich kategorii
Nani — japońskie słowo oznaczające „Co”. Może oznaczać zaskoczone, smutne i wiele innych „co”. O ile w mangach takie wyrażenia są tłumaczone, to niektórzy, zamiast używać oryginalnego „co”, korzystają z „nani”.
Mangaka – termin na autorów/artystów mang.
Light novel/novelki — krótkie opowiadania, często mangi są na podstawie novelek lub odwrotnie.
Moe — odnosząca się do postaci chęć ochrony (urocze dzieci/niskie lolitki najczęściej)
Waifu — określenie używane w przypadku zauroczenia postacią, nazywanie ją swoją żoną (rzadziej się tego używa w tym kontekście) lub najlepszą damską postacią
Husbando — dokładnie to samo co waifu, lecz odnoszące się do męskich postaci.
Doujinshi – odpowiednik angielskiego fan-fiction, samoopublikowane prace lub prace na podstawie mang.
Trap — określenie na postać ubierającą się/wyglądającą jak płeć przeciwna, nie jest związane z seksualnością.
Otaku – to słowo ma dwa znaczenia – w Azji jest ono negatywne (ma podobne znaczenie do nerda, lecz niewyobrażalnie bardziej negatywne), używane jako określenie na osobę zamkniętą, całe dnie czytającą mangi, grającą w gry i oglądającą anime. Często używa się tego określenia w kontekście osoby, która uwielbia mangi lub gry, nie mając bzika na ich punkcie.
Weeb – delikatnie sarkastyczne określenie na osobę, która udaje, że jest znawcą mangi i anime, często kończąc we wstydliwych sytuacjach
Shonen – kategoria, oznacza dzieła przeznaczone dla nastoletnich chłopców (oczywiście nie tylko!)
Raw (anime/manga) - oznacza to nieprzetłumaczony utwór, często używane w gronie tłumaczy
Fillery — najczęściej spotykane w anime, nie są one tworzone na podstawie mangi lub noveli, oryginalne dzieła studia. Potrafią być one złośliwe — w Ao No Exorcist, anime o magii i demonach, odcinki 18-25 to fillery. Na stronach z anime nie jest powiedziane, które odcinki to fillery, więc jeśli ktoś nie oglądał drugiego sezonu, to może nawet nie wiedzieć, a historia w odcinkach 18-25 to prawie 2,5 godziny kompletnie innej historii.
Tsundere – bardzo popularny typ charakteru. Polega on na tym, że osoba pomimo adoracji dla kogoś się tego wypiera i zachowuje się, jakby osoba dla niej nic nie znaczyła. Popularny przykład - “Ale nie myśl, że cię lubię czy coś”.
Fandom — społeczność fanów danej mangi lub anime.
Źrodła:
https://en.wikipedia.org/wiki/Manhua
https://en.wikipedia.org/wiki/Manhwa
https://en.wikipedia.org/wiki/Manga
https://www.cbr.com/the-differences-between-manga-manhwa-manhua-explained/
https://mipon.org/anime-manga-slang/
Komentarze
Prześlij komentarz